Arda Kutsal, geçtiğimiz hafta, 3 ayın ardından Noktacom Medya İstanbul Ofisi ziyareti ile Webrazzi Tv için program çekimlerine başladı. Arda Kutsal' ı ağırlamaktan çok mutlu olduk.

28-29 Kasım İTÜ Maslak yerleşkesinde İşletme Mühendisliği Kulübü' nün düzenlediği BTZ' nin yalnızca 1. gününe katılabildim. 2. gün için katılamamamın tek nedeni şehir dışında olmamdı. Gerçekten son derece güzel bir zirve programı ve etkileyici bir katılımcı sayısı söz konusuydu. Zirve, Doruk.net sponsorluğunda canlı olarakta internetten yayınlandı. Çok sayıda ilgili marka ise zirvenin sponsorları arasında yer aldı.

BTZ' nin ilk gününde açılışın ardından son derece güzel bir oturuma geçtik. "Melek Yatırımcı" larla öğrenciler (fikir sahibi gençlik) bir araya geldi Etohum BTZ' de. Burak Büyükdemir' in son derece güzel yönettiği bu oturumda konuşan 4 katılımcı özenle seçilip bir araya getirilmişti sanki. Newman (Çağlar Erol), Goodman (Fuat Sami), Businessman (Cem Sertoğlu) ve İnternationalgirl (Mehtap Özkan)diye tanımladığım 4 farklı melek (!) yatırımcı hangi şartlarda, hangi işlere ne kadar yatırım ayırdıklarını paylaştılar bizlerle. Farklı iş modelleri ile yatıcımcılık yapan bu dört kişi aslında sıra ile kapılarına gidilmesi gereken 4 ayrı melek gibiydiler. 20 ile 200 bin YTL için Çağlar Erol' a, 200 - 500 bin YTL için Fuat Sami' ye, 500bin - 2milyon YTL için Cem Sertoğlu' na ve daha yukarısı içinde (2009 açıklanan fon 150 milyon dolar) Mehtap Özkan' a gidilmesi gerekiyor. Sosyal ağ fikirlerine çok fazla rağbet etmediklerini söyleyen yatırımcılar, önlerine gelecek fikrin basit olmasını tercih ettiklerini ve gelir modelinin mutlaka "banner" dan daha farklı olması gerektiğini söylediler. Her bir melek yatıcımcının para yatıracakları işlerin kendilerine anlatılabilmesi için kendilerini ulaşılabilir kıldıklarını sözlerine eklediklerini de iletmeden edemeyceğim.

2. oturum da ise konu elbette internet reklamcılığı...Oturum bir öncekinde olduğu gibi dört kişi ve bir öncekinde olduğu gibi Newman (Virgül), Goodman (Reklamstore), Businessman (ReklamZ) ve İnternationalgirl (Google) olarakta anabileceğim dört farklı şirket temsil edildi. Virgül, ReklamZ ve Reklamstore' u bir kenara koyarsak Google çok daha fazla bu konuyla ilgili konuşması beklenen taraftı açıkcası. Zira ortalıkta dolaşan 104 milyon (kimi dolar kimi YTL diyor) rakamı Google' un internet reklamcılığı pastasından en büyük payı aldığını kanıtlıyorken sorulan sorular da çoğu zaman Google' a yönelik oldu. Toplantının yarısında ayrılan Google Ülke Müdürü Bülent Bey maalesef BTZ için aldığı davet kendisine geldiğinde tecrubesi ile bile yapabileceği bir zaman planını gerçekleştirememişti. 2006 yılında bir satış ofisi olarak anılan Google Türkiye Ofisi' nin kurulduğu günden bu yana bir pazarlama ofisi olduğunun altını bir kaç kez çizen Bülent Hiçsönmez, Türkiye' de yalnızca reklam vermeye teşvik edici tanıtım faaliyetlerinde bulunduklarını ifade etti. Google'un orta vadede Türkiye için bir yatırım kararı olmadığını söylemesi ilginçti çünkü daha önce tüm konuşması boyunca Türkiye' nin çok sayıda Avrupa ülkesinden çok daha iyi gelire ve diğer verilere sahip olduğunu söylemişti. Bu konuşulanların dışında sorulan hiç bir rakam soruna yanıt vermeyen Bülent Bey açıkcası kimsenin bilmediği hiç bir şey söylemeden toplantıdan ayrıldı. Google Türkiye' nin kazançları için Türkiye Devletine vergi vermediği söylentileri Türkiye ofisinin fatura kesmediği çünkü sadece bir tanıtım ofisi olduğununun altının çizilmesi sonrası çok daha fazla konuşulacağa benziyor. Bunun yanında ReklamZ kurucu ortağı Orkun Tekin, IAB' nin yeni dönemde ölçümleme ve raporlama ile ilgili internet reklam sektörünün ihtiyacı olan "tek dil" olabilme ihtiyacını karşılayacak bir yazılım geliştirdiğini iletmesi sevindirici sayılabilir. Virgül, Noktacom Medya' nın 27 Kasım 2008' de Etohum toplantısında lansmanını gerçekleştirdiği yeni ürünü olarak Pelin Şahin Asena tarafından temsil edildi. Virgül' ün yeni dönemde sektörün ihtiyacı olan şeffaflık, hız ve online platform ihtiyacını karşılayan ürünleri hakkında bilgi verildi. Reklamstore (Goodman) Genel Müdürü Şencan Özen ise Reklamstore' un 200 bin dolar civarında (Baba sermayesi) bir sermaye ile kurulduğunu ve 1 yıl içerisinde bunu geri kazandığını söyledi. Sempatik ve sıcak tavırları ile de dikkat çeken Şencan Bey sektör adına ihtiyaç olan "Goodman" rolünü üstlenebilecek gibi görünüyor.

Sonraki oturumlarda Serdar Kuzuloğlu ve Alemşah Öztürk ardı ardına dinleyicilerin karşısındaydılar. Serdar Kuzuloğlu, kimsenin hayatını değiştirmeyecek, akıcı (laptop' un sarjının bitmesi biraz etkiledi aslında) bir sunum ile öğrencilere eğlenceli bir 1 saat geçirtti. Alemşah Öztürk' ün advergame sunumu sanıyorum herkese "vay be" dedirtecek güzel çalışmalar ve ilgililer için hoş rakamlarla doluydu. Advergame, tüm günün ardından İnternette pazarlama konusunda dinleyiciler için çok farklı bir yolu anlattı böylelikle.

Yorgun argın (çünkü salonun havalandırması sorunluydu) İTÜ' den ayrılırken İşletme Mühendisliği Kulübü' nü ve Burak Büyükdemir' i içimden alkışladığımı bilmenizi isterim.

not : 2. günü kim yazdı bilen var mı?:)

Etohum 22 Kasım 2008 Cumartesi günü ilk defa Ankara'da The North Shield'de düzenlendi. Toplantının konuğu sikayetvar.com idi. Kurucusu olan Dr. Ömer Deveci, sikayetvar.com un nasıl doğduğuna, hangi markalardan şikayet geldiğine ve gelir modellerine ilişkin gelen soruları yanıtlayarak verimli bir sunum gerçekleştirdi. Toplantıda, genç girişimcilerin ağırlıklı soruları gelir modelleri üzerine geldi. Bunların dışında sorulan sorular arasında benim de merak ettiğim bir konu yanıt buldu. şikayetvar.com da devlet kurumları da şikayet konusu olabiliyor muydu? İlk defa Ziraat Bankası'nın şikayet konusu olduğunu belirten Deveci, bundan sonra da böyle şikayetler alabileceklerini de belirtti. Benim de sormaya fırsat bulamadığım bir soruydu, devlet üniversiteleri şikayet konusu olabiliyor muydu acaba?


Dr. Deveci ve çalışma arkadaşlarına başarılar diliyoruz.

(15 Kasım 2008 Web Girişim 2. sayısında yayınlanan yazıdır.)
Yazının tamamını Web Girişimden okumak için hemen tıklayınız.





“Çevrimiçi olduğumuz anda başlayan ve çevrimdışı olmamızla etkisi kaybolmayan, çok amaçlı bir süreç” olarak tanımladığım “e-marketing” hakkında bir yazı yazacağım aklıma hiç gelmezdi aslına bakarsanız. Zira çok değişik mecralarda rahatlıkla hakkında okumalar yapabileceğimiz, kestirme yollardan hakkında fikir sahibi olabileceğimiz bu kavrama ilişkin bir de benim ahkam kesmem yersiz bir uğraş gibi gelmiştir. Aynı zamanda pazarlamanın kullandığı araçlarından sadece birisi olarak gördüğüm internetin, “işbilen” çok kalem tarafından kullanıldığını biliyor olmam da bu kanaatime etkili olur. Yine de sıra bana da gelmiş olacak ki “e-marketing” ile ilgili görüşlerimi hazır fırsat da verilmişken paylaşmış olacağım.

E-marketing öncesinde ise internet üzerinden yapılan “iş”in neden pazarlama olarak adlandırıldığını anlamamız çok yerinde olacaktır diye düşünüyorum. Planlama ve bu planların hayata geçirilmesine dair bir aralığı içine alan süreci anlatan pazarlama teriminin bana göre olan tanımı ise “son amaç olan ’satış’ ın ve/veya alışverişin gerçekleşmesine yönelik atılan adımların tümü”dür. Amacın gerçekleşmesine yönelik yapılacak her uygulama ise pazarlama kavramının içerisinde memnuniyetle yer alabilir. İnternet kanalıyla bu amacı gerçekleştirmek için girişilen çalışmalarında pazarlama olarak tanımlanması mümkün olacaktır. Yeni nesil pazarlama araçları arasında en fazla konuşulması gereken mecra da, kendisine has özellikleri nedeniyle internettir. Bu noktada internette gerçekleştirilen her uygulamanın pazarlama olmayacağı yorumunu da yapmak istiyorum. Elbette ki sözünü ettiğimiz uygulamanın bir pazarlama departmanı ve/veya kişisi tarafından ortaya koyulan iş anlamı taşıdığının da altını çizmeliyim.

Kavramın bütününe ilişkin çok sayıda kaynak söz konusu olduğundan, bu başlığı kısa kesmem çok yerinde olacak. Bu yazıda asıl bahsini etmek istediğim konu ise “internet müşterisi” olacak. “Müşteri internette de daima haklı mıdır?” sorusunun cevabını bulmaya ve müşteri olarak görülmesi gereken kitlenin online pazarlama için gerçekten değerli olup olmadığını anlamaya çalışacağız. Tabii ki konu “müşteri”ye ulaşmak için gerçekleşen pazarlama uygulamaları olduğundan, uygulayıcıların web üzerinden pazarladıkları hizmetin, ürünün ve fikrin (ulaşması istenen değerin) amaçlanan sona ulaşmasını sağlayacak araç-gereçlere sahip olup olmadıklarını da öğrenmeye çalışacağız. Tüm bunları Türkiye merkezli olarak incelemeye çalışacağımı da belirtmek isterim.

Yazının devamı için lütfen tıklayınız.